Światło - Archiwum

Obrazy otrzymane za pomocą soczewki wypukłej

Podobnie, jak w przypadku zwierciadła wklęsłego otrzymywaliśmy serię obrazów, tak uzyskać możemy obrazy, posługując się soczewką; wystarczy do tego soczewka wypukła, świeca i kartka białego papieru, jako ekran. Przy rozważaniu położenia źródła światła (np. świecy) i obrazu posługujemy się dwiema znamiennymi odległościami u soczewki: odległością ogniskową i odległością, równą podwójnej ogniskowej. Punkty F1 i F2 […]

Bieg promieni przez soczewkę cz. 2

Promienie za taką bryłą mogą się zebrać w jeden punkt, stąd nazwa szkła zbierającego. Właśnie nasza szklana soczewka obustronnie wypukła, kształtem swoim przypominająca opisany przed chwilą zbiór pryzmatów, również skupia promienie i dla tego nosi nazwę soczewki zbierającej. Wiązka promieni rozbieżna przed soczewką po przejściu przez soczewkę staje się zbieżna. Podobnej zmianie ulegnie i pęk […]

Bieg promieni przez soczewkę cz. 1

Złóżmy dwa szkiełka zegarkowe w ten sposób, żeby wypukłe ich powierzchnie były zwrócone na zewnątrz; otrzymamy wtedy bryłę, mającą kształt soczewki obustronnie wypukłej. Jeżeli wnętrze tak utworzonej bryły wypełni szkło, wówczas powstanie właściwa soczewka wypukła ze szkła. Rysując soczewki, podajemy, jak i u pryzmatu, odpowiedni przekrój tej bryły szklanej; przekrój taki wskazuje, że soczewka wypukła […]

Bieg promienia przez pryzmat

Szklany pryzmat, tj. słup trójgraniasty, zwykle używany do doświadczeń. Z boku oddzielnie przedstawione jest jego przecięcie płaszczyzną, prostopadłą do jednej z trzech jego krawędzi; przecięcie to przedstawia trójkąt. Pryzmat przytwierdzają zwykle do odpowiedniej podstawki, dzięki której można mu nadawać rozmaite położenie, zależnie od celu doświadczenia. Wykonajmy z pryzmatem ćwiczenie opierając się na wskazówkach do poprzedniego […]

Bieg promieni przez ośrodek

Kładziemy na deseczce kartkę papieru, na papierze stawiamy płytkę szklaną (lepiej grubszą), wpinamy następnie możliwie pionowo szpilkę za płytką i spoglądając na nią po przez płytkę z ukosa zatknijmy jeszcze parę szpilek  zarówno za płytkę, jak przed nią, starając się ustawić je wzdłuż jednej prostej. Usuńmy następnie płytkę i przyjrzyjmy się, jakie kierunki wyznaczone zostały […]

Zdolność załamywania

Jeżeli promień, przechodząc z jakiegoś ośrodka I do ośrodka II, utworzy kąt załamania mniejszy od kąta padania, czyli jakby zbliży się do prostopadłej, wówczas mówimy, że ośrodek II jest optycznie gęstszy od ośrodka I. Woda jest więc optycznie gęstszą od powietrza. Oczywiście, gdy promień biegnie ze środowiska optycznie gęstszego do rzadszego, to tworzy w ośrodku […]

Załamywanie się światła

Posługując się kartką papieru jako ekranem, świeczką płonącą i zwierciadłem wklęsłem, postarajmy się odtworzyć szereg obrazów rzeczywistych i odwróconych; nadto, spoglądając w zwierciadło w przypadku ostatnim zauważymy obraz pozorny. Z łatwością też uzyskamy odwrócony, zmniejszony i rzeczywisty obraz jakiegoś budynku lub drzewa. Jeżeli w zaciemnionym pokoju padnie wiązka światła ukośnie na powierzchnię wody w szklanym […]

Zwierciadło wklęsłe

Postarajmy się o wklęsłe zwierciadło, będące częścią powierzchni kulistej. Przypomina ono płytką czaszy. jego brzegi tworzą okrąg koła. Zwierciadło takie pozwoli nam wykonać mnóstwo ciekawych ćwiczeń. Rzeczywisty obraz słońca uzyskany z pomocą zwierciadła wklęsłego. Ująwszy zwierciadło w lewą rękę zwracamy ku słońcu tak, aby promienie na nie padały; w drugiej ręce trzymamy kartkę białego papieru. […]

Zwierciadło płaskie i obrazy w tym zwierciadle cz. 3

Prawa odbicia promieni oraz miejsce powstawania obrazu w zwierciadle piaskiem sprawdzić nadto można w następującym ćwiczeniu. Na deseczce poziomej ustawiamy pionowo małe zwierciadełko. Wpinamy w A jedną szpilkę, zaś w B1 drugą. Spoglądamy potem tak w zwierciadło, aby obraz szpilki B1 zakrył nam szpilkę A. Prosta AB1 określa kierunek promienia padającego; oko znajduje się na […]

Zwierciadło płaskie i obrazy w tym zwierciadle cz. 2

Wpatrując się w ogóle w „pozorne obrazy” przedmiotów, tworzące się w płaskim zwierciadle, dostrzegamy, że obraz jakiegoś punktu powstaje za zwierciadłem w takiej odległości, w jakiej się punkt znajduje przed zwierciadłem. Doświadczalnie możemy się o tym przekonać, przerabiając jeszcze następujące ćwiczenie. Kładziemy w poprzek stołu podziałkę metrową, na podziałce zaś w połowie jej długości (50 […]