Ciecze różnorodne

Doświadczenie. Do naczynia dwuramiennego wlewamy trochę rtęci, po czym na rtęć do jednego z ramion lejemy wodę. Poziom rtęci pod wodą opadnie, w drugim ramieniu się wzniesie; powierzchnia zetknięcia obu cieczy stanowi granicę rozdziału. Poprowadźmy płaszczyznę poziomą przez granicę rozdziału; na tej płaszczyźnie spoczywa z jednej strony słup wody wysokości hi, a z drugiej słup rtęci wysokości by. Ponieważ ciśnienia we wszystkich punktach tego samego poziomu u danej cieczy są jednakowe, zatem na poziomie granicy rozdziału w obu ramionach ciśnienia są równe. Tak więc słup wody wysokości hi sprawia to samo ciśnienie, słup rtęci wysokości h1. Zmieniając wysokości słupa rtęci, lecz mierząc je każdorazowo, stwierdzimy, że h1 jest około 13 razy wyższy od h2. Przypomnijmy sobie, że ciężar właściwy rtęci wynosi 13,6.

Przeróbmy z tymże przyrządem doświadczenie, biorąc zamiast rtęci naftę, łub zamiast wody naftę.

Otóż te i tyra podobne doświadczenia ukazują nam słuszność następującego prawa naczyń połączonych: Wysokości słupów dwóch cieczy w naczyniach połączonych pozostają w odwrotnym stosunku do ich ciężarów właściwych.

Tak więc na głębokości np. 1 metra pod poziomem rtęci panuje to samo ciśnienie, co w wodzie dopiero w głębokości 13,6 metrów, czyli prawie trzy piętra w głąb.

Wiadomo też, że pewne ryby głębokowodne, których organizm przystosowany jest do wysokiego ciśnienia, wydobyte na powierzchnię ulegają niby eksplozji.