Ośrodki przewodzące głos cz. 4
Dlatego to wrażenia wzrokowe odbieramy zawsze wcześniej, niż wrażenia słuchowe, chociaż pochodzą od tegoż zjawiska. B. Ciecze. Nurkowie słyszą w wodzie głosy, wysłane z miejsc nawet bardzo odległych. C. Ciała stale. Jeden z uczniów przykłada ucho do długiego stołu u jednego końca, inny zaś uczeń z lekka pociera palcem stół na drugim końcu. Pierwszy z […]
11 grudnia, 2017
Ośrodki przewodzące głos cz. 3
I tu w powietrzu, jak w wężu gumowym, czy na stawie, nie powietrze mknie od źródła głosu w dal; jedna warstewka powietrza, najbliżej źródła położona, wstrząśnięta zadrga, a ten jej ruch drgający udzieli się sąsiedniej dalszej itd. Takie drgania powietrza wstrząsają nieraz tak wyraźnie szybami okiennymi, gdy nawet w oddali rozlegnie się huk armatni. Drgania […]
11 grudnia, 2017
Ośrodki przewodzące głos cz. 2
Wtedy po wężu przebiegnie fałda, widoczna dla wszystkich; mknąc szybko ku drugiemu końcowi, odskoczy stamtąd, t. j. odbije się, wróci do pierwszego, tu znów ulegnie odbiciu, aż po kilku powrotach stłumi się całkowicie. Przy miarowym a wprawnym poruszaniu jednego końca możemy posyłać t. z. fale, niby grzbiety i doliny, pędzące wzdłuż naszego sprężystego przewodnika. Uprzytomnijmy […]
11 grudnia, 2017
Ośrodki przewodzące głos cz. 1
Skoro jednak ruch ciała drgającego, które nazwaliśmy przed chwilą źródłem głosu, najwidoczniej nie udziela się bezpośrednio naszemu organowi słuchu, to jakże sobie wystawić mamy rolę tego ruchu jako bodźca wrażeń słuchowych? Otóż głos jako zjawisko fizyczne obejmuje dwie rzeczy: ciało drgające, czyli źródło głosu, a poza tym ośrodek materialny również sprężysty, który pobudzony zostaje do […]
11 grudnia, 2017
Drganie struny i widełek strojowych
Drgnie struny. Podobne do powyższych spostrzeżenia zrobić możemy u struny, rozpiętej poziomo między dwoma prożkami. Wychylona z położenia równowagi struna drga; podczas drgania zdaje się być przy tym grubszą po środku. Ruch drgający struny uwidocznić można za pomocą następującej próby. Wytnijmy z papieru figurkę w kształcie piątki rzymskiej. Figurkę taką, tz. konika, spróbujmy umieścić gdziekolwiek […]
11 grudnia, 2017
Drganie blaszki stalowej
Umocujmy blaszkę stalową, czy drut stalowy, używany do robót włóczkowych w imadle, odchylmy wolny koniec w bok do A, a następnie wypuśćmy go z ręki- Zobaczymy, że blaszka lub drut wraca szybko do O, mija to położenie, dosięga A’, symetrycznie po drugiej stronie względem O położonego, tak iż łuk A’O = AO, po czym wraca […]
11 grudnia, 2017
Obrazy otrzymane za pomocą soczewki wypukłej
Podobnie, jak w przypadku zwierciadła wklęsłego otrzymywaliśmy serię obrazów, tak uzyskać możemy obrazy, posługując się soczewką; wystarczy do tego soczewka wypukła, świeca i kartka białego papieru, jako ekran. Przy rozważaniu położenia źródła światła (np. świecy) i obrazu posługujemy się dwiema znamiennymi odległościami u soczewki: odległością ogniskową i odległością, równą podwójnej ogniskowej. Punkty F1 i F2 […]
2 marca, 2017
Bieg promieni przez soczewkę cz. 2
Promienie za taką bryłą mogą się zebrać w jeden punkt, stąd nazwa szkła zbierającego. Właśnie nasza szklana soczewka obustronnie wypukła, kształtem swoim przypominająca opisany przed chwilą zbiór pryzmatów, również skupia promienie i dla tego nosi nazwę soczewki zbierającej. Wiązka promieni rozbieżna przed soczewką po przejściu przez soczewkę staje się zbieżna. Podobnej zmianie ulegnie i pęk […]
2 marca, 2017
Bieg promieni przez soczewkę cz. 1
Złóżmy dwa szkiełka zegarkowe w ten sposób, żeby wypukłe ich powierzchnie były zwrócone na zewnątrz; otrzymamy wtedy bryłę, mającą kształt soczewki obustronnie wypukłej. Jeżeli wnętrze tak utworzonej bryły wypełni szkło, wówczas powstanie właściwa soczewka wypukła ze szkła. Rysując soczewki, podajemy, jak i u pryzmatu, odpowiedni przekrój tej bryły szklanej; przekrój taki wskazuje, że soczewka wypukła […]
2 marca, 2017
Bieg promienia przez pryzmat
Szklany pryzmat, tj. słup trójgraniasty, zwykle używany do doświadczeń. Z boku oddzielnie przedstawione jest jego przecięcie płaszczyzną, prostopadłą do jednej z trzech jego krawędzi; przecięcie to przedstawia trójkąt. Pryzmat przytwierdzają zwykle do odpowiedniej podstawki, dzięki której można mu nadawać rozmaite położenie, zależnie od celu doświadczenia. Wykonajmy z pryzmatem ćwiczenie opierając się na wskazówkach do poprzedniego […]
2 marca, 2017