Drganie blaszki stalowej

Umocujmy blaszkę stalową, czy drut stalowy, używany do robót włóczkowych w imadle, odchylmy wolny koniec w bok do A, a następnie wypuśćmy go z ręki- Zobaczymy, że blaszka lub drut wraca szybko do O, mija to położenie, dosięga A’, symetrycznie po drugiej stronie względem O położonego, tak iż łuk A’O = AO, po czym wraca do O, mija znów to położenie, odchyla się do A itd.

Mówimy, że blaszka, czy drut, drga, lub waha się; drogę AA’ nazywamy zazwyczaj obssernością wahnienia. Jedno pełne wahnienie obejmuje ruch tam i z powrotem, czyli drogę od A do A’ i ponownie do A. Czas potrzebny na wykonanie jednego pełnego wahnienia nazywa się obrysem wahnienia, lub drgania. Znając okres drgania, powiemy z łatwością ile drgań przypada na 1 sek. inaczej mówiąc, jaka jest częstość drgań; gdy okres wynosi np, 0,1 sek. to częstość jest 10.

Obserwując ruch naszej blaszki czy drucika, zauważymy, że już po chwili obszerność wahnień maleje, wreszcie ruch ustaje. Jednocześnie z pobudzeniem blaszki, o ile część drgająca nie jest zbyt wielka, słyszymy dźwięk, który po chwili słabnie i w końcu zamilka zupełnie wraz z ustaniem drgań ciała.

Gdy wolną część blaszki czy drucika powiększymy, wysuwając więcej ciała drgającego ponad imadło, to drgania stają się powolniejsze, a więc okres wahań rośnie, a częstość drgań zmniejsza się.

Równocześnie zmienia się słyszany dźwięk – powiadamy, że jest obecnie niższy albo grubszy. O ile część swobodną blaszki czy drutu uczynimy dostatecznie długą, to po za charakterystycznym szmerem dźwięku nie usłyszymy.

Skracajmy znowu część drgającą coraz bardziej, drgania stają się szybsze, usłyszymy dźwięk wyższy, inaczej cieńszy; odpowiada mu większa częstość drgań a krótszy okres.