Podstawowe informacje - Archiwum
Nauka o barwach cz. 7
Rozpocznijmy badanie nasze od zapytania: co rozumieć należy pod wyrazem czarny. Czarna wstęga, przeciągnięta przez wszystkie barwy widma, gasi je zupełnie. W taki sposób pojęcie czerni zostało wyjaśnione jest: ona wynikiem pochłonięcia wszystkich części składowych światła słonecznego. Przeciągnijmy wzdłuż widma wstążkę czerwoną. W świetle czerwonym wstążka posiada żywą barwę czerwoną. Dlaczego? Ponieważ światło, padające na […]
Nauka o barwach cz. 6
Weźmy znowu otwór okrągły, a otrzymamy ponownie widmo, podobne do tego, jakie otrzymał Newton. Za pomocą soczewki możemy pochwycić wszystkie promienie i skupić je tak, że otrzymamy nie tylko obraz otworu, lecz nawet końców węgli. Możemy wreszcie barwy widma, za pomocą obracającego się krążka z wycinkami o barwach widmowych, zmieszać w samem oku na siatkówce […]
Nauka o barwach cz. 5
W obrazie tym barwy są zmieszane; wskutek tego jest on zupełnie biały. Pomiędzy pryzmatem i soczewką walcowatą można dostrzec barwne promienie, zaznaczające swą drogę dzięki obecności pyłu w pokoju. Jeżeli zatrzymamy za pomocą karty najbardziej załamaną część widma, obraz prostokątny robi się czerwonym; skoro zaś część najmniej załamana zostanie zatrzymaną, obraz przybiera barwę niebieską. Za […]
Nauka o barwach cz. 4
Pomówić nam tu wypada jeszcze o środkach pomocniczych, jakimi przy dalszych doświadczeniach posługiwać się zamierzamy. Ciała różnią się pomiędzy sobą znacznie pod względem zdolności załamywania i rozszczepiania. Zwróćmy uwagę na położenie na ekranie widma, otrzymanego za pomocą pryzmatu wodnego. Nie zmieniając wcale naczynia, nalejmy w nie zamiast wody przezroczystego dwusiarku węgla; dostrzegamy od razu, że […]
Nauka o barwach cz. 3
W tym przypadku załamanie i rozszczepienie zniosły się jednocześnie. Czy to zachodzi zawsze? Czy można osiągnąć jedno bez drugiego? Newton był zdania, że nie można. Mylił się jednak, a omyłka ta, przy której do końca życia obstawał, wstrzymywała postęp odkryć optycznych. Później dopiero Dollond wykazał, że przez zestawienie dwu różnych odpowiednio dobranych gatunków szkła można […]
Nauka o barwach cz. 2
Powtórzmy to słynne doświadczenie. Na ekranie widzimy teraz jasny krążek, który można uważać za obraz słońca Newton’a. Dla otrzymania wyraźnego obrazu otworu puśćmy promienie, wychodzące z niego przez soczewkę E. Umieszczając na drodze promieni pryzmat P, otrzymamy zabarwiony obraz Newton’a, czerwony i fioletowy na końcach, nazwany przezeń widmem. Newton dzielił widmo na siedem części – […]
Nauka o barwach cz. 1
W tęczy występuje zjawisko nowe, mianowicie zjawisko barw. Dochodzimy tu do takiego punktu w historii wiedzy, w którym prace wszystkich uczonych tak się zlewają, że trudno każdemu wydzielić przynależną mu część zasług. Kartezjusz stał na progu odkrycia składu światła słonecznego, lecz dopiero Newton wykrył prawo istotne. Wywiercił on w zamkniętej okiennicy pokoju otwór, i wpuścił […]
Objaśnienie zjawiska tęczy cz. 3
Z powiedzianego wynika, że dwaj obserwatorowie stojący obok siebie, lub jeden nad drugim, nawet oboje oczu tegoż samego obserwatora widzą nie też samą tęczę; położenie podstawy stożka zmienia się bowiem wraz ze zmianą położenia jego wierzchołka. Wiedząc o tern, z łatwością odpowiedzieć możemy na często stawiane pytanie, czy też można widzieć odbicie tęczy w wodzie. […]
Objaśnienie zjawiska tęczy cz. 2
Weźmy inną jeszcze linię prostą, wykreśloną z oka obserwatora, a dającą kąt z przedłużoną prostą linią, idącą od słońca do oka, równy już nie 42,2 stopnia, lecz 40,5 stopnia. Kropla deszczu, znajdująca się na odległym końcu tej prostej i napotykana przez promienie słoneczne, wysyła ku oku światło fioletowe. Wszystkie krople na tej samej odległości kątowej […]
Objaśnienie zjawiska tęczy cz. 1
Prawo załamania Suell’a jest jednym z kamieni węgielnych optyki, a teraźniejsze jego zastosowania są niezliczone. Kartezjusz zastosował to prawo, natychmiast po jego wykryciu, do objaśnienia tęczy. Promień światła słonecznego, padający ukośnie na kroplę deszczową, przy wejściu w kroplę ulega załamaniu. W tylnej części kropli ulega on częściowo odbiciu; od przedniej strony przed wyjściem z kropli […]