Wpisy autora

Bieg promieni przez ośrodek

Kładziemy na deseczce kartkę papieru, na papierze stawiamy płytkę szklaną (lepiej grubszą), wpinamy następnie możliwie pionowo szpilkę za płytką i spoglądając na nią po przez płytkę z ukosa zatknijmy jeszcze parę szpilek  zarówno za płytkę, jak przed nią, starając się ustawić je wzdłuż jednej prostej. Usuńmy następnie płytkę i przyjrzyjmy się, jakie kierunki wyznaczone zostały […]

Zdolność załamywania

Jeżeli promień, przechodząc z jakiegoś ośrodka I do ośrodka II, utworzy kąt załamania mniejszy od kąta padania, czyli jakby zbliży się do prostopadłej, wówczas mówimy, że ośrodek II jest optycznie gęstszy od ośrodka I. Woda jest więc optycznie gęstszą od powietrza. Oczywiście, gdy promień biegnie ze środowiska optycznie gęstszego do rzadszego, to tworzy w ośrodku […]

Załamywanie się światła

Posługując się kartką papieru jako ekranem, świeczką płonącą i zwierciadłem wklęsłem, postarajmy się odtworzyć szereg obrazów rzeczywistych i odwróconych; nadto, spoglądając w zwierciadło w przypadku ostatnim zauważymy obraz pozorny. Z łatwością też uzyskamy odwrócony, zmniejszony i rzeczywisty obraz jakiegoś budynku lub drzewa. Jeżeli w zaciemnionym pokoju padnie wiązka światła ukośnie na powierzchnię wody w szklanym […]

Zwierciadło wklęsłe

Postarajmy się o wklęsłe zwierciadło, będące częścią powierzchni kulistej. Przypomina ono płytką czaszy. jego brzegi tworzą okrąg koła. Zwierciadło takie pozwoli nam wykonać mnóstwo ciekawych ćwiczeń. Rzeczywisty obraz słońca uzyskany z pomocą zwierciadła wklęsłego. Ująwszy zwierciadło w lewą rękę zwracamy ku słońcu tak, aby promienie na nie padały; w drugiej ręce trzymamy kartkę białego papieru. […]

Zwierciadło płaskie i obrazy w tym zwierciadle cz. 3

Prawa odbicia promieni oraz miejsce powstawania obrazu w zwierciadle piaskiem sprawdzić nadto można w następującym ćwiczeniu. Na deseczce poziomej ustawiamy pionowo małe zwierciadełko. Wpinamy w A jedną szpilkę, zaś w B1 drugą. Spoglądamy potem tak w zwierciadło, aby obraz szpilki B1 zakrył nam szpilkę A. Prosta AB1 określa kierunek promienia padającego; oko znajduje się na […]

Zwierciadło płaskie i obrazy w tym zwierciadle cz. 2

Wpatrując się w ogóle w „pozorne obrazy” przedmiotów, tworzące się w płaskim zwierciadle, dostrzegamy, że obraz jakiegoś punktu powstaje za zwierciadłem w takiej odległości, w jakiej się punkt znajduje przed zwierciadłem. Doświadczalnie możemy się o tym przekonać, przerabiając jeszcze następujące ćwiczenie. Kładziemy w poprzek stołu podziałkę metrową, na podziałce zaś w połowie jej długości (50 […]

Szybkość światła cz. 2

Mniej więcej po 6 miesiącach, gdy ziemia przeszła na przeciwległy koniec orbity, okazało się, że mały księżyc, któremu wypadało ukazać się po raz setny, stał się niepunktualnym i spóźnił się o całe 15 minut poza czas obliczony. Nadto ukazywanie się jego występowało stopniowo coraz później, w miarę tego jak ziemia zbliżała się do najdalszego od […]

Szybkość światła cz. 1

W roku 1670 optyka zawdzięcza astronomii nowy krok naprzód. W tym roku uczony duńczyk Oław Rnemer robił spostrzeżenia w obserwatorium Paryskiem nad zaćmieniami księżyców Jowisza. Planeta ta, odległa o 475,693,000 mil angielskich od słońca, posiada 5 księżyców; ciekawym dla nas jest tylko jeden z nich, najbliższy planety. Roemer obserwował ten księżyc; widział, że się obraca […]

Załamanie światła cz. 7

Całkowite odbicie zachodzi wówczas tylko, jeżeli promień ma przechodzić z ośrodka mocniej załamującego do ośrodka załamującego słabiej; zachodzi wówczas zawsze, skoro tylko kąt padania jest dość wielki. Od tego zależą w pewnym stopniu miraże na pustyniach i inne analogiczne zjawiska atmosferyczne. Jeżeli, na przykład, słońce ogrzewa wielką powierzchnię piaszczystą, warstwa powietrza, dotykająca i piasku, staje […]

Załamanie światła cz. 6

Nastręcza się pytanie, co zajdzie, jeżeli promień w wodzie przebiega drogę nE, znajdującą się poza n”E? Odpowiadamy, że nie wyjdzie wówczas z wody, lecz ulegnie całkowitemu odbiciu (wzdłuż Ex), przy czym, dla dolnej strony powierzchni wody prawo odbicia jest toż samo, co i dla górnej, mianowicie kąt padania dokładnie równa się kątowi odbicia. Całkowite odbicie […]