Wpisy autora

Nauka o barwach cz. 9

Jeszcze jedno słowo dla wyjaśnienia wszystkiego należycie. Światło, padające na ciało, dzieli się na dwie części: jedna z nich odbija się od powierzchni ciała, i zwykle posiada barwę taką samą, jak światło padające. Jeżeli światło padające jest białym, wówczas i odbite od powierzchni ciała białym będzie. Na przykład światło słoneczne pozostaje białym nawet po odbiciu […]

Nauka o barwach cz. 8

Skoro pada światło białe, wstążka czerwona przesiewa je, gasząc promienie zielone, zielona zaś – czerwone; obie wstążki uwydatniają barwę pozostałą, a więc proces, któremu ciała swe barwy zawdzięczają, jest ujemny. Barwy powstają przez odjęcie, nie zaś przez dodanie. To szkło czerwone jest czerwonym, ponieważ niszczy wszystkie bardziej łamliwe promienie. Ów płyn niebieski jest niebieskim, ponieważ […]

Nauka o barwach cz. 7

Rozpocznijmy badanie nasze od zapytania: co rozumieć należy pod wyrazem czarny. Czarna wstęga, przeciągnięta przez wszystkie barwy widma, gasi je zupełnie. W taki sposób pojęcie czerni zostało wyjaśnione jest: ona wynikiem pochłonięcia wszystkich części składowych światła słonecznego. Przeciągnijmy wzdłuż widma wstążkę czerwoną. W świetle czerwonym wstążka posiada żywą barwę czerwoną. Dlaczego? Ponieważ światło, padające na […]

Nauka o barwach cz. 6

Weźmy znowu otwór okrągły, a otrzymamy ponownie widmo, podobne do tego, jakie otrzymał Newton. Za pomocą soczewki możemy pochwycić wszystkie promienie i skupić je tak, że otrzymamy nie tylko obraz otworu, lecz nawet końców węgli. Możemy wreszcie barwy widma, za pomocą obracającego się krążka z wycinkami o barwach widmowych, zmieszać w samem oku na siatkówce […]

Nauka o barwach cz. 5

W obrazie tym barwy są zmieszane; wskutek tego jest on zupełnie biały. Pomiędzy pryzmatem i soczewką walcowatą można dostrzec barwne promienie, zaznaczające swą drogę dzięki obecności pyłu w pokoju. Jeżeli zatrzymamy za pomocą karty najbardziej załamaną część widma, obraz prostokątny robi się czerwonym; skoro zaś część najmniej załamana zostanie zatrzymaną, obraz przybiera barwę niebieską. Za […]

Nauka o barwach cz. 4

Pomówić nam tu wypada jeszcze o środkach pomocniczych, jakimi przy dalszych doświadczeniach posługiwać się zamierzamy. Ciała różnią się pomiędzy sobą znacznie pod względem zdolności załamywania i rozszczepiania. Zwróćmy uwagę na położenie na ekranie widma, otrzymanego za pomocą pryzmatu wodnego. Nie zmieniając wcale naczynia, nalejmy w nie zamiast wody przezroczystego dwusiarku węgla; dostrzegamy od razu, że […]

Nauka o barwach cz. 3

W tym przypadku załamanie i rozszczepienie zniosły się jednocześnie. Czy to zachodzi zawsze? Czy można osiągnąć jedno bez drugiego? Newton był zdania, że nie można. Mylił się jednak, a omyłka ta, przy której do końca życia obstawał, wstrzymywała postęp odkryć optycznych. Później dopiero Dollond wykazał, że przez zestawienie dwu różnych odpowiednio dobranych gatunków szkła można […]

Nauka o barwach cz. 2

Powtórzmy to słynne doświadczenie. Na ekranie widzimy teraz jasny krążek, który można uważać za obraz słońca Newton’a. Dla otrzymania wyraźnego obrazu otworu puśćmy promienie, wychodzące z niego przez soczewkę E. Umieszczając na drodze promieni pryzmat P, otrzymamy zabarwiony obraz Newton’a, czerwony i fioletowy na końcach, nazwany przezeń widmem. Newton dzielił widmo na siedem części – […]

Nauka o barwach cz. 1

W tęczy występuje zjawisko nowe, mianowicie zjawisko barw. Dochodzimy tu do takiego punktu w historii wiedzy, w którym prace wszystkich uczonych tak się zlewają, że trudno każdemu wydzielić przynależną mu część zasług. Kartezjusz stał na progu odkrycia składu światła słonecznego, lecz dopiero Newton wykrył prawo istotne. Wywiercił on w zamkniętej okiennicy pokoju otwór, i wpuścił […]

Objaśnienie zjawiska tęczy cz. 3

Z powiedzianego wynika, że dwaj obserwatorowie stojący obok siebie, lub jeden nad drugim, nawet oboje oczu tegoż samego obserwatora widzą nie też samą tęczę; położenie podstawy stożka zmienia się bowiem wraz ze zmianą położenia jego wierzchołka. Wiedząc o tern, z łatwością odpowiedzieć możemy na często stawiane pytanie, czy też można widzieć odbicie tęczy w wodzie. […]